Kalkınma ekonomisti ve De Montfort Üniversitesi’nde profesör olan Richard Werner, 4 Kasım tarihinde Web Zirvesi’nde Cointelegraph ile gerçekleştirdiği bir röportajda CBDC’lerin bankacılık sistemine karşı bir savaş ilanı olduğunu söyledi.
Neredeyse 30 yıl önce yayınladığı niceliksel genişleme teorisi ile tanınan Werner, bir merkeziyetsiz ekonomi savunucusudur. Cointelegraph’ın genel yayın yönetmeni Kristina Lucrezia Cornèr ile özel bir röportaj gerçekleştiren Richard Werner, merkeziyetsizliği çevreleyen zorluklar, merkez bankalarının rolleri ve blokzincirin ekonomilerde şeffaflığı nasıl teşvik edeceğini tartıştı.
Cointelegraph: Merkeziyetsiz bir finansal sistemin gerçekten var olabileceğini düşünüyor musunuz?
Richard Werner: Evet, elbette elimizde merkezi oyuncular tarafından merkezileşme için çok fazla güç var. Bunu seviyorlar ve daha fazla merkezileşme istiyorlar, ancak bu çok tehlikeli ve kötü. En uç örnek ise, önemli dönemler boyunca gerçekten merkezi para sistemine sahip tek bir merkez bankasına sahip olan Sovyetler Birliği’dir. Bu iyi bir sistem değil. Ancak bu, tam da Avrupa Merkez Bankası gibi diğer ülkelerdeki merkez bankalarının istediği şey.
Avrupa Merkez Bankası, Avrupa’da birçok merkez bankası olduğunu söylüyor. Nedir bu? Ve bunu hangi sıfatla söylüyorlar? Yalnızca kendileri olmak istiyorlar. Rekabet istemiyorlar. Tek merkez bankası olan merkez bankasına geri dönmek istiyorlar. CBDC’lerin ihracı ise burada devreye giriyor çünkü CBDC’ler aracılığıyla merkezi planlamacılar bunun bankacılık sistemine karşı bir savaş ilanı olduğunu düşünüyorlar. CBDC tam anlamıyla merkez bankasında sıradan halk için cari hesaplar ve sıradan bankacılık açacaklarını söyleyen merkez bankasıdır. Diğer bir deyişle, banka düzenleyicisi birdenbire bankalarla rekabet edeceğiz çünkü bankaların hiç şansı yok diyor. Düzenleyiciye karşı rekabet edemezsiniz.
Cointelegraph: Peki bu senaryoda merkeziyetsizlik mümkün mü?
Richard Werner: Evet, mümkün. Ancak yalnızca birçok yerel topluluk bankası ve bankacılık lisansına sahip tam gelişmiş bankalar yaratırsak, çünkü bankacılık lisansı aslında para basma yetkinliği veren bir lisanstır. Banka bir kredi verdiğinde, bu kredi için paranın nereden geldiğini biliyor musunuz? Mevduattan gelmiyor. Yalnızca bankanın size borçlu olduğu parayı bozuyor. Yeni kredi, banka tarafından yeniden yaratılır ve para arzına eklenir. Buna da yalnızca bankacılık lisansına sahipseniz izin verilir.
Bankacılık lisansı, para basma lisansıdır. Çok sayıda topluluk bankamız varsa, bu merkeziyetsiz bir sistemdir. Onlar yalnızca yerel olarak yerel bölgelere ve yerel küçük şirketlere kredi verirler. Bu, üretken kredidir, sürdürülebilirdir enflasyonist değildir. O zaman da büyür, refah ve istihdam sahibi olur ve iş yaratabilme konumuna sahip ve sürdürülebilir olursunuz, enflasyona değil. Ancak merkezi bir sisteme ve daha büyük bankalara sahip olduğunuzda, küçük bankaları satın alırlar ya da yalnızca bir merkez bankanız olur.
Ayrıca, onlar yalnızca büyük anlaşmalar yapmak isterler. Ne kadar büyük bankalara sahip olurlarsa, yapmak istedikleri anlaşmalar da bir o kadar büyür. Ancak büyük anlaşmalar genellikle bankaların para bastığı varlık kredileridir. İnsanlar, varlık enflasyonu ve balonu yaratacak varlıkları satın alıyor. Bu yüzden de bir bankacılık krizi yaşarsınız çünkü bu her zaman, bilirsiniz, para basmanın devam etmesine bağlıdır.
Cointelegraph: Blokzincirin buradaki rolü nedir?
Richard Werner: Dağıtılmış bir defter olduğu için genellikle tanımı gereği merkeziyetsizlik potansiyeli anlamına gelir. Neden? Dağıtılmış defterde bu ifade nereden geliyor? Defter, hesaba çift kayıt, muhasebe, varlık yükümlülüğü, bir şirketin ve bir bankanın bilançosudur.
Standart sistem, merkez bankaları ve ardından da bankalar tarafından tutulan merkezi bir defterdir. Çünkü ne kadar çok bankanız varsa, o kadar çok merkeziyetsizliğe sahip olursunuz. Ancak tamamen merkeziyetsiz bir defter, herkesin işlemler için teknolojiyi kullanarak kontrol edebileceği bir yerdir. Bu gönderiye ve kontrole sahipsiniz, bu yüzden bu bir sorumluluktur. Bunun ilginç bir araç olmasının sebebi de budur. Eğer doğru bir şekilde kullanılırsa, şeffaflık ve yerel sorumluluk sağlayabilir. Bence bu blokzincirlerin ideal bir kombinasyonu ve yerel bankacılıklar birleştirilirse hizmeti en üst düzeye çıkarmış olur.
