Son dönemlerde veri şeffaflığı kripto endüstrisinin odak noktası olmuş durumda. Ancak FTX borsasında meydana gelen skandal, merkezi borsaların (CEX) yeteri kadar şeffaf olmadığını ortaya koydu. Görünüşe göre kripto analiz şirketleri, şimdiye kadar FTX gibi şirketlerin çökmelerini önlemek için gerçekleştirilen işlemleri takip edemiyor.
Tüm Bitcoin (BTC) işlemleri, bir adresten diğerine kripto gönderirken bu tür işlemlerin izlenmesini sağlayan zincir üzerinde herkese açık olarak mevcuttur. Ne var ki, merkezi bir kripto borsasıyla etkileşim söz konusu olduğunda durum pek de öyle olmuyor.
Bununla birlikte Cointelegraph, zincirdeki yasadışı CEX işlemlerini izleme hakkında daha fazla bilgi edinmek için blokzincir analiz şirkteleri ile iletişime geçti. Chainalysis, Nansen ve Whale Alert gibi şirketlerin yöneticileriyle konuşan Cointelegraph, merkezi borsalar ve izlenebilirlikleri konusunda çeşitli bilgiler edindi.
Küresel çapta çeşitli ülkelerle iş birliği yapan Chainalysis, şu anda bir CEX aracılığıyla fonları izleyebilecek bir zincir üstü izleme aracının mevcut olmadığını belirtti.
Chainalysis’ten bir sözcü, Cointelegraph’a “Blokzincir analiz aracı Chainalysis, kullanıcılar tarafından yatırılan fonları saklama ve yönetme şeklini takip etmek yanlış bir davranış olacağından merkezi hizmetler aracılığıyla varlıkların izini süremez” açıklamalarında bulundu.
Chainalysis, “Merkezi bir borsa aracılığıyla iz sürebilseniz bile, zincir üstü analizler tek başına işlemlerin arkasındaki dolandırıcılık niyetini ortaya çıkaramaz” ifadelerini kullandı. Chainalysis sözcüsü, ayrıca Alameda Research’e de bir göndermede bulundu. Şirket sözcüsü, Alameda’nın sızdırılan zincir dışı bilançosunun bir şeylerin yanlış olduğunu ortaya çıkaran ilk şey olduğunu söyledi.
Nansen analisti Andrew Thurman ise blokzincir analizlerinin merkezi borsalardaki teminatları izleyebilirken, yükümlülüklerine erişim şansı olmadığını söyledi. Thurman da konuya ilişkin, “FTX, 1 milyarı aşan dijital varlıkları olmasına rağmen para çekme işlemlerini durdurdu. Artık çok daha fazla yükümlülükleri olduğunu biliyoruz” açıklamalarında bulundu.
Thurman, ayrıca rezerv kanıtı (PoR) modeline ilişkin de birkaç yorumda bulundu. Thurman, rezerv kanıtının her kadar tüm verileri şeffaf bir şekilde sunamasa da yine de iyi bir özellik olduğunu belirtti. Bilindiği üzere FTX’in çökmesiyle birlikte rezerv kanıtı modeli pek borsa arasında popüler bir araç haline gelmiş durumda. FTX skandalının ardından pek çok yatırımcının borsalara olan güvenini kaybetmesiyle, birçok alım satım platformu rezerv kanıtı verileri kamuoyuna açıklamaya başladı.
Blokzincir analiz şirketleri her ne kadar merkezi borsalarda meydana gelen yasadışı işlemleri izlemede sınırlı fırsatlara sahip olsa da bazı izleme hizmetleri hala endüstrinin bir gün FTX krizi gibi sorunları önleme şansı olduğunu kanıtlamaya çalışıyor.
Whale Alert kurucu ortağı ve CEO’su Frank van Weert ise Cointelegraph’a verdiği demeçte, “Şu anda bilinen FTX adreslerimiz üzerinde söz konusun çöküşün daha önceden tahmin edilip edilmeyeceğini anlamak için tarihsel bakiye kontrolleri gerçekleştiriyoruz” açıklamalarında bulundu.
Weert, borsaları izlemenin mümkün olduğunu söyledi. Ancak Weert, Coinbase ve FTX gibi platformların sıcak cüzdan kullanmadıkları için gelen token’ları takip etmeyi biraz daha zorlaştırdığını ekledi. Whale Alert CEO’su, borsaların iş birliği yapma konusunda son derece isteksiz olduklarını da sözlerine eklemeyi unutmadı. Bununla birlikte Weert, pek çok borsanın, tespit ettikleri bulgular hakkında yorum yapmayı bile reddettiklerini söyledi.
Whale Alert CEO’su FTX’te meydana gelen çöküşten tüm kripto endüstrisinin sorumlu olduğunu belirtti ve ekledi:
“Şimdiye kadar endüstrinin odak noktası, uygun altyapıdan ziyade kar elde etmek oldu. Karmaşadan kurtulmanın tek yolu Merkle Tree denetimleri olmaksızın, şeffaflık konusunda halkın güvenini kazanmaktır.”
