Fikri mülkiyet (IP) hakları, Web3 sektörü ve NFT’ler arasında artan bir gerilim olmaya devam ediyor. Fikri mülkiyet hakları genellikle tek bir “tanımlanabilir oluşuma” dayanırken, Web3 ise çoğunlukla merkeziyetsiz yapıda.
New York merkezli hukuk şirketi Cravath, Swaine & Moore LLP’nin ortaklarından David Kappos, Cointelegraph ile gerçekleştirdiği röportajda, fikri mülkiyetin geleneksel olarak “tanımlanabilir bir oluşuma ait olduğunu ve bunun da onu yasal bakımdan kaçınılmaz olarak merkezi hale getirdiğini” söyledi.
Fikri mülkiyet ve merkeziyetsizlik arasında yaşanan gerginliği net bir çözümü olmadığını savunan Kappos, “Bir DAO, yönettiği düşünülen protokolün fikri mülkiyet haklarına gerçekten nasıl sahip oluyor?” diye sorguladı.
2021 yılı boyunca fikri mülkiyet, telif hakkı ve marka haklarını ihlal ettiği iddia edilen birçok NFT projesine karşı dava açıldı.
Üçüncü şahısların markalı ürünlerin dijital sanat eserleri veya giyilebilir öğelerini yaratmadsı sorulan Kappos, gerçek dünyada da olduğu gibi, Web3 ortamında da lisanssız bir oluşumun, diğer şahıslara ait bir markaya kafa karıştırıcı derecede benzeyen giyilebilir öğe oluşturmaktan kaçınması gerektiğini söyledi.
Örneğin dijital sanatçı Mason Rothschild, Fransız lüks giyim markası Hermès tarafından, markanın ünlü Birkin çantalarından ilham alarak oluşturduğu NFT koleksiyonu Metabirkins için dava edilmişti.
NFT şirketi Yuga Labs, geçtiğimiz ağustos ayında CryptoPunks ve Meebit koleksiyonları için CryptoPunk ve Meetbits sahiplerine NFT’lerini ticari veya kişisel amaçlarla kullanma olanağı sağlayan yeni bir fikri mülkiyet hakları sözleşmesi yayımladı.
Web3 medya girişimi Avium’un kurucu ortağı Nathanael Lim, bunun kullanıcılar için olumlu bir adım olduğunu vurgularken, asıl değişimin ise pazarın fikri mülkiyet haklarını daha fazla fark edecek olması olduğunu söyledi.
Bununla birlikte, ABD merkezli risk sermayesi şirketi Andreessen Horowitz (A16z), geçen ağustos ayında Creative Commons lisansına uygun olarak NFT’lere uyarlanmış altı lisans seti duyurdu. Nathanael Lim ise, bunların esasen yirmi yıl önce piyasaya sürülen Creative Commons lisanslarındaki iyileştirmeler olduğunu ve ilgili kısımları güncelleyerek insanların lisanslarla ilgili kafa karışıklığının bir kısmını ortadan kaldırmaya yardımcı olduğunu, ancak bu alanda daha fazla yenilik yapılması gerektiğini ileri sürdü.
Ayrıca, Nathanael Lim ve David Kappos, Singapur Fikri Mülkiyet Ofisi (IPOS) tarafından düzenlenen IP Week @ SG 2022 küresel konferansında konuşmacılar arasında yer almıştı.
