Ethereum’un merakla beklenen Merge yükseltmesi başarıyla gerçekleşti. Yeni PoS ağı ile bloklar aktif olarak oluşturulmaya, NFT‘ler transfer edilmeye başlandı. Sırada ise Blockchain sektörü için bir diğer önemli yükseltme olan Cardano Vasil var. Peki 22 Eylül’de yapılması planlanan Cardano Vasil hard fork nedir? Neler vadediyor ve bizi neler bekliyor? Gelin inceleyelim.
Cardano Vasil Yükseltmesi Neyi Amaçlıyor?
Hard fork, bir Blockchain ağına gerçekleştirilen kapsamlı ve kritik yazılım yükseltmesi olarak tanımlanabilir. Birçok Blockchain ağı nâdiren hard fork yapar, ancak Cardano (ADA) her yıl periyodik iyileştirmeler ile birlikte yeni fork’lar yapan bir ağ olarak kendisini yapılandırıyor. İlk olarak Alonzo ile başlayan yükseltme çalışmaları, şimdi ise adını matematikçi Vasil Dabov’dan alan Cardano Vasil hard fork ile devam ediyor. Cardano ağının genel ağ kararlılığına ve entegrasyonuna odaklanan Vasil, içerisinde birçok detayı ve geliştirmeyi barındırıyor. Ek olarak ikinci büyük yükseltmesi olma özelliğine sahip.
Yükseltme ile birlikte yeni CIP mekanizmaları (CIP-31, CIP-32, CIP-33, CIP-40), UTXO disk üzeri depolama entegrasyonu ve Hydra ek işlevleri olmak üzere birçok konuda iyileştirmeler içeren Vasil, ağın gidişatı için de oldukça önemli.
Öyle ki Vasil hardfork tamamlandığında Cardano, gelişmiş bir merkeziyetsiz bir finans (DeFi), merkeziyetsiz borsa (DEX) ve akıllı sözleşme deneyimi sunacak. IOG ve Cardano Foundation’daki çekirdek mühendislik ekipleri, DPT‘ler, DApp geliştiricileri ve borsalar, yoğun test ve entegrasyon çalışmaları ile geliştirdikleri Vasil’in oldukça büyük bir adım olduğunu vurguluyorlar.
İlginizi çekebilir: HSBC’den Blockchain Hamlesi
Vasil Yükseltmesi Neleri İçeriyor?
Plutus komut dosyası geliştirmeleri
Vasil, halihazırda güçlü bir akıllı sözleşme platformuna daha fazla verimlilik katan Plutus v2 ile birlikte geliyor. Bu sistem Cardano’nun akıllı sözleşme yeteneklerini geliştiriyor. Böylelikle Cardano daha hızlı ve daha karmaşık DApp’leri etkinleştirmek için EUTXO modelinden yararlanıyor.
Difüzyon Pipe’ı Geliştirildi
Difüzyon Pipe‘ı, daha hızlı blok yayılımını kolaylaştıran konsensüs katmanında yapılan bir başka iyileştirme olarak karşımıza çıkıyor. Ayrıca Vasil’in bir parçası olarak konuşlandırılan bu sistem, blok üretim boşluğunda kazanımlar sağlayacak ve bu da Cardano’nun performansını ve rekabet gücünü daha da artıracak.
“d” Parametresi Kaldırılıyor
Blok üretimi 31 Mart 2021’den bu yana tamamen merkezden uzaklaştırılmış olsa da, Vasil yükseltmesinin d parametresini tamamen kaldıracağını, böylece merkeziyetsizliği kalıcı olarak sağlamlaştıracağını söyleyelim. Bu adımın gelecekteki herhangi bir yeniden federasyonu önleyeceğini de belirtmekte fayda var.
Güvenlik Sistemleri Optimize Ediliyor
Vasil, Ouroboros‘un Doğrulanabilir Rastgele İşlev (VRF) sürecini optimize ediliyor. Vasil’den önce blok doğrulama, her ağ atlamasında iki VRF işlevi gerektiriyordu. Vasil, bu işlevlerden birini bırakıp daha hızlı blok doğrulama ve ağ senkronizasyonu süreleri sağlıyor. Kullanıcılar ise güvenlik ayarlarından ödün vermeden daha yüksek performans elde edebiliyorlar.
